Ερευνητικά Προγράμματα
ΤΡΕΧΟΝΤΑ
Αριάδνη
Το Έργο Αριάδνη υλοποιεί μία καινοτόμο υπηρεσία υπό την ευθύνη του μη κερδοσκοπικού και μη κυβερνητικού Ιδρύματος Φόρουμ Εντατικής Θεραπείας. Η υπηρεσία αφορά στην ψυχοκοινωνική υποστήριξη των παιδιών των βαρέως πασχόντων ασθενών που νοσηλεύονται στη Μονάδα Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ) του Γενικού Νοσοκομείου Λευκωσίας. Η ιδιαιτερότητα της υπηρεσίας συνίσταται στο ότι οι παρεμβάσεις γίνονται μέσω συστημάτων τηλεπικοινωνίας.
Η παρουσία των ανήλικων μελών των οικογενειών βαρέως πασχόντων ασθενών στη Μονάδα Εντατικής Θεραπείας, είναι σαφώς περιορισμένη. Τα παιδιά και οι έφηβοι δεν είναι σε θέση τις περισσότερες φορές να επισκεφθούν τον κλινικό χώρο στον οποίο νοσηλεύεται ο κηδεμόνας τους λόγω της περιορισμένης πρόσβασης. Όμως, η προσπάθεια διασφάλισης της προστασίας τους έχει ως συνέπειες την απομόνωση και αποξένωση του παιδιού από τον κηδεμόνα του, στοιχεία που μπορεί να προκαλέσουν ανεπιθύμητα συναισθηματικά και μαθησιακά προβλήματα, καθώς και δυσκολίες προσαρμογής. Αν λάβουμε υπόψη ότι η ψυχολογική υποστήριξη παιδιών που παρέχεται από τους επαγγελματίες ψυχολόγους ή/και κοινωνικούς λειτουργούς δεν είναι ιδιαίτερα συχνή, καθώς τα συμπτώματα δεν αναγνωρίζονται εγκαίρως ή “υποτιμώνται”, το γεγονός αυτό θα πρέπει να προβληματίσει αρκετά τους γονείς.
Το Φόρουμ Εντατικής Θεραπείας σε συνεργασία με την Κλινική Εντατικής Θεραπείας του Γενικού Νοσοκομείου Λευκωσίας, αναγνωρίζοντας την ύπαρξη του προαναφερθέντος προβλήματος, προσφέρουν ψυχολογική υποστήριξη στους βαρέως πάσχοντες ασθενείς και τις οικογένειές τους. Οι συνεδρίες διεξάγονται αποκλειστικά σε ειδικά διαμορφωμένο χώρο στις κτιριακές εγκαταστάσεις του Γενικού Νοσοκομείου Λευκωσίας.
Η υπηρεσία του Έργου Αριάδνη αποτελεί την εικονική προέκταση των χωρικών συνόρων της υπηρεσίας μέσω σύγχρονων τεχνολογιών πληροφορικής και τηλεπικοινωνιών. Συγκεκριμένα, παρέχονται εξ αποστάσεως συνεδρίες με τη χρήση εφαρμογών διαδικτύου και λογισμικών τηλεδιάσκεψης υψηλής ποιότητας ήχου και εικόνας.
Χρηματοδότηση
Το Έργο Αριάδνη χρηματοδοτείται από χορηγία του Χρηματοδοτικού Μηχανισμού Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου (EEA Grants) και υλοποιείται στο πλαίσιο του προγράμματος «Χρηματοδότησης Κυπριακών Μη Κυβερνητικών Οργανισμών 2009-2014» με αρ. σύμβασης ΕΕΑ/CY03/3.9.
CREACTIVE
Η Κρανιοεγκεφαλική Κάκωση (KEK) είναι μία από τις κύριες αιτίες αναπηρίας και θανάτου και θεωρείται ως η βασική αιτία θανάτου ανθρώπων κάτω των 45 ετών. Οι περισσότεροι ασθενείς με μέτρια έως σοβαρή ΚΕΚ νοσηλεύονται στις Μονάδες Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ). Το “PROSAFE” δίκτυο Μονάδων Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ) ιδρύθηκε πρόσφατα σε 6 ευρωπαϊκές χώρες μέσω χρηματοδότησης της Ευρωπαϊκής Ένωσης και συνεχίζει να συλλέγει δεδομένα υψηλής ποιότητας, πέραν της διάρκειας επιχορήγησης. Το 2011, 225 Μονάδες Εντατικής Θεραπείας είχαν ενταχθεί στο πρόγραμμα “PROSAFE” και περιελάμβαναν 73,163 εισαγωγές ασθενών, εκ των οποίων οι 2,694 εισήχθησαν λόγω Τραυματικής Βλάβης Εγκεφάλου.
Ως εκ τούτου, το δίκτυο μπορεί να αναμένει την εγγραφή 7-9,000 ασθενών με μέτρια έως σοβαρή Κρανιοεγκεφαλική Κάκωση, σε διάστημα 4 χρόνων. Η κοινοπραξία “PROSAFE” έχει εστιάσει την προσοχή της στην ΚΕΚ και μόλις άρχισε να συλλέγει επιπρόσθετες πληροφορίες σχετικά με αυτήν την κατάσταση, με σκοπό την ανάπτυξη ενός προγνωστικού μοντέλου για την αναγνώριση των κέντρων αριστείας που θα αφορούν στη διαχείριση της ΚΕΚ.
Η πρόταση στοχεύει στην εδραίωση του υφιστάμενου δικτύου, προκειμένου να περιγράψει καλύτερα την επιδημιολογία της μέτριας-σοβαρής Κρανιοεγκεφαλικής Κάκωσης σε 7 χώρες (η Ελλάδα έχει ενταχθεί στην κοινοπραξία), να «οικοδομήσει» ένα προγνωστικό μοντέλο που θα βασίζεται σε βραχυπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα μέτρα έκβασης, να εντοπίσει τις πιο αποτελεσματικές κλινικές παρεμβάσεις για τη βέλτιστη θεραπεία ασθενών με ΚΕΚ και να αναγνωρίσει τους καθοριστικούς παράγοντες της βέλτιστης αλλά και μη βέλτιστης απόδοσης.
Όλα τα κοινά δεδομένα των Κρανιοεγκεφαλικών Κακώσεων που εγκρίθηκαν από το InTBIR θα συγκεντρωθούν μαζί με άλλα απαιτούμενα στοιχεία για την ανάπτυξη ενός λογικού προγνωστικού μοντέλου, επιτρέποντας στην κοινοπραξία να ενώσει τις δυνάμεις της με διεθνείς πρωτοβουλίες συνεργασιών στον τομέα της βιοτράπεζας του ινστιτούτου συντονισμού και της ενοποιημένης εμπειρίας σε βιοχημικούς και γενετικούς βιοδείκτες. Επίσης, έχει ως σκοπό να προσδιορίσει τους προγνωστικούς δείκτες και τους υποκείμενους γενετικούς παράγοντες που επηρεάζουν την αντίδραση απέναντι στη θεραπεία και την τελική έκβαση.
Η κοινοπραξία “PROSAFE” είναι σε θέση να εγγυηθεί τη συλλογή δεδομένων ανώτερης ποιότητας σε 7 χώρες και να διαβεβαιώσει ότι θα συνεχίσει πέραν της χρονικής διάρκειας του έργου. Οι προϋποθέσεις αυτές θα είναι απαραίτητες εάν η κοινοπραξία αποφασίσει να συμβάλει στην Ευρώπη, διαδραματίζοντας καθοριστικό ρόλο στην επιτυχία της πρωτοβουλίας InTBIR.
ΤΡΕΧΟΝΤΑ
Αρωγή
Το πρόγραμμα χρηματοδοτήθηκε από το Ίδρυμα Προώθησης Έρευνας και διήρκεσε 24 μήνες (2004 – 2007).
Ο στόχοι της έρευνας ήταν η διαχρονική μελέτη της προσαρμογής της οικογένειας, ο σχεδιασμός παρέμβασης στον αιφνίδιο βαρύ τραυματισμό ασθενούς και η εισαγωγή στη Μονάδα Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ). Στην έρευνα συμμετείχαν συγγενείς ασθενών, οι οποίοι εισήχθηκαν στη Μονάδα Εντατικής Θεραπείας μετά από αιφνίδιο βαρύ τραυματισμό, αποτέλεσμα αυτοκινητικού δυστυχήματος.
Τα κύρια συμπεράσματα της έρευνας ήταν:
1. Η συμπλήρωση ενός απαιτητικού σετ ψυχολογικών εργαλείων αυτοαναφοράς σε μία εξαιρετικά ευαίσθητη περίοδο για τους συγγενείς, όπως ο τραυματισμός μέλους της οικογένειας, αποδεικνύεται δύσκολη αλλά εφικτή τόσο στην οξεία όσο και στη χρόνια φάση.
2. Το φαινόμενο της φυσιολογικής ή ανθεκτικής εικόνας που παρουσιάζουν οι συγγενείς των Κυπρίων ασθενών ως ομάδα, έρχεται σε αντίθεση με τη διεθνή βιβλιογραφία, με άγνωστα μέχρι στιγμής αίτια.
3. Η αποδοχή, ο σχεδιασμός και η θετική επανατοποθέτηση των πραγμάτων ήταν οι πιο συχνοί μηχανισμοί προσαρμογής που χρησιμοποιήθηκαν, όσον αφορά στον πληθυσμό που μελετήθηκε.
4. Μπορεί να διακρίνει κανείς μία υποομάδα συγγενών υψηλού ρίσκου, η οποία κάνει χρήση των κύριων προστατευτικών μηχανισμών σε λιγότερη ένταση και χαρακτηρίζεται από υψηλότερες τιμές στους δείκτες ψυχοπαθολογίας και χαμηλότερες τιμές στους δείκτες ποιότητας ζωής.
Το δίκτυο συνεργασίας συγκροτήθηκε με ανάδοχο φορέα τη Μονάδα Εντατικής Θεραπείας του Γενικού Νοσοκομείου Λευκωσίας και συνεργαζόμενους φορείς το Τμήμα Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου Κύπρου, το Πανεπιστήμιο Κρήτης, τη Νοσηλευτική Σχολή Κύπρου και την Αστυνομία Κύπρου.
Ανοσοδιατροφή
Το πρόγραμμα χρηματοδοτήθηκε από το Ίδρυμα Προώθησης Έρευνας και διήρκεσε 24 μήνες (2006 – 2008).
Ο στόχος της έρευνας ήταν η αξιολόγηση των αποτελεσμάτων της έγκαιρης, προληπτικής χορήγησης ειδικού σκευάσματος εντερικής ανοσο-διατροφής σε ασθενείς με σοβαρό τραυματισμό, οι οποίοι νοσηλεύονται στη Μονάδα Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ). Επίσης, σχετιζόταν με τις παραμέτρους της ανοσολογικής αντίδρασης και της έκβασης της νοσηλείας τους, καθώς και τον καθορισμό των προϋποθέσεων υπό τις οποίες η αγωγή αυτή καθίσταται επωφελής.
Στην έρευνα συμμετείχαν ασθενείς που δεν πληρούσαν κριτήρια αποκλεισμού (προθανάτια κατάσταση κ.λπ.) και είχαν σοβαρή κρανιοεγκεφαλική κάκωση, μετά από τραυματισμό, που απαιτούσε εισαγωγή σε Μονάδα Εντατικής Θεραπείας. Αξίζει να σημειωθεί ότι η έρευνα διεξήχθηκε με προσδοκώμενη, τυχαιοποιημένη και ελεγχόμενη μελέτη (PRCT, Prospective Randomized Controlled Trial).
Από την έρευνα φάνηκε ότι το εντερικό διάλυμα ανοσοδιατροφής (βασισμένο κυρίως στην υψηλή περιεκτικότητα σε Arginine) σε ασθενείς με σοβαρή κρανιοεγκεφαλική κάκωση είναι ευεργετικό έναντι της τυποποιημένης διατροφής, ακόμα και όταν η σίτιση χορηγείται κατ’ εξοχήν εντερικά, νωρίς, σε επαρκείς ποσότητες και αποτελεσματικά (από άποψης δεικτών θρέψης).
Κατά τη διάρκεια της έρευνας σημειώθηκε σημαντική συνεισφορά με επιστημονικές ανακοινώσεις και οργάνωση κλινικών εργαστηρίων στην κατανόηση των παθοφυσιολογικών μηχανισμών/ανοσολογικών μεταβολών που συσχετίζονται με την έκβαση της κρανιοεγκεφαλικής κάκωσης σαν αποτέλεσμα της χορήγησης εντερικής ανοσοδιατροφής. Επίσης, αναδείχθηκε ότι η ενεργός συμμετοχή κλινικού διαιτολόγου στη θεραπευτική ομάδα (ιατροί – νοσηλευτές – φυσιοθεραπευτές) και η χρήση πρωτοκόλλων διατροφής στους βαρέως πάσχοντες είναι απαραίτητα στοιχεία μίας σύγχρονης και αποτελεσματικής θεραπευτικής διαδικασίας στη σύγχρονη Μονάδα Εντατικής Θεραπείας. Επιπρόσθετα, πραγματοποιήθηκε αποτελεσματική εφαρμογή πρωτοκόλλων διατροφής στους βαρέως πάσχοντες και παράλληλα έγινε τεκμηρίωση διαδικασίας με τη χρήση του συστήματος ελέγχου.
Το δίκτυο συνεργασίας συγκροτήθηκε με ανάδοχο φορέα τη Μονάδα Εντατικής Θεραπείας του Γενικού Νοσοκομείου Λευκωσίας και συνεργαζόμενους φορείς το Σύνδεσμο Διαιτολόγων Κύπρου, το Κέντρο Ερευνών Πανεπιστημίου Λευκωσίας, τη Χειρουργική Κλινική του Νοσοκομείου “Αγία Όλγα” Αθηνών και τη ΜΕΘ του Νοσοκομείου Ατυχημάτων (ΚΑΤ) Αθηνών, ενώ τελικοί χρήστες είναι το Υπουργείο Υγείας Κύπρου και ο Σύνδεσμος Διαιτολόγων Κύπρου.
Cobatrice
Το πρόγραμμα χρηματοδοτήθηκε από την Ευρωπαϊκή Εταιρεία Εντατικής Θεραπείας (ESICM) και διήρκεσε 36 μήνες.
Ο σκοπός του προγράμματος ήταν η δημιουργία ενός διεθνούς αποδεκτού προγράμματος εκπαίδευσης στην Εντατική Θεραπεία, βασισμένου στην ανάπτυξη συγκεκριμένων δεξιοτήτων. Για τη δημιουργία του χρησιμοποιήθηκαν τεχνικές δειγματοληπτικής έρευνας και συλλογής δεδομένων, καθώς και μέθοδοι παραγωγής θέσεων ομοφωνίας. Για τη διανομή και διάδοσή του χρησιμοποιήθηκαν ηλεκτρονικά μέσα και τεχνολογίες τηλεμάθησης.
Ως βασική αρχή τέθηκε η εκπαίδευση που βασίζεται στην ανάπτυξη και αξιολόγηση δεξιοτήτων. Αυτό σημαίνει τον καθορισμό των ελάχιστων θεωρητικών γνώσεων, των δεξιοτήτων και της κατάλληλης στάσης, στοιχεία που θα πρέπει να διδαχθούν και να τύχουν αξιολόγησης, ώστε ένας ιατρός να θεωρείται ειδικός στην Εντατική Θεραπεία.
Οι δεξιότητες αυτές τύγχαναν αξιολόγησης κατά τη διάρκεια της καθημερινής κλινικής εργασίας του κάθε εκπαιδευόμενου. Παραδείγματος χάριν, η ικανότητά του να τοποθετήσει με ασφάλεια ένα κεντρικό καθετήρα ή να καθοδηγήσει μία πρωινή επίσκεψη, ή να συζητήσει με συγγενείς ένα ευαίσθητο θέμα, όπως η δωρεά οργάνων.
Η αξιολόγηση αυτή δεν είχε σκοπό ούτε να αντικαταστήσει τα υπάρχοντα εκπαιδευτικά προγράμματα ούτε να καθορίσει τη διάρκειά τους ή τις μεθόδους διδασκαλίας που χρησιμοποιούνταν σε αυτά.
Όμως, μία διεθνής συναίνεση για τις ελάχιστες δεξιότητες που απαιτούνται, ώστε ένας ιατρός να ονομάζεται ειδικός, θα διευκολύνει την ανάπτυξη κοινών προτύπων. Επομένως, θα επιτρέψει τη σταδιακή οικοδόμηση μίας ελεύθερης πρόσβασης ηλεκτρονικής τράπεζας εκπαιδευτικών πηγών και υλικού, συναρτημένων με την κάθε μία από τις απαιτούμενες δεξιότητες. Η συλλογή των δεδομένων και η διανομή των αποτελεσμάτων, καθώς και του εκπαιδευτικού υλικού, πραγματοποιήθηκαν μέσω της ιστοσελίδας του προγράμματος.
Το πρόγραμμα ολοκληρώθηκε σε 4 φάσεις:
- Στην πρώτη φάση πραγματοποιήθηκε η συλλογή των δεδομένων σχετικά με τα προγράμματα και τις μεθόδους εκπαίδευσης, αξιολόγησης και πιστοποίησης στο χώρο της Εντατικής Θεραπείας.
- Στη δεύτερη φάση πραγματοποιήθηκαν η καταγραφή και η ομαδοποίηση των απαιτούμενων δεξιοτήτων που πρέπει να διδάσκονται και να αξιολογούνται.
- Στην τρίτη φάση πραγματοποιήθηκε η ανάπτυξη θέσεων ομοφωνίας και οδηγιών για την αξιολόγηση των δεξιοτήτων.
- Στην τέταρτη φάση πραγματοποιήθηκαν η εξεύρεση, η διαλογή του εκπαιδευτικού υλικού και η σύνδεσή του με τη διδασκαλία συγκεκριμένων δεξιοτήτων.
Τηλε-Ιπποκράτης
Το πρόγραμμα χρηματοδοτήθηκε στο πλαίσιο τού INTERREG III A, του Προγράμματος Διασυνοριακής Συνεργασίας Ελλάδας-Κύπρου και διήρκεσε 24 μήνες (2007-2008).
Ο στόχος του εν λόγω ερευνητικού προγράμματος ήταν η ανάπτυξη τηλεϊατρικής υποδομής για την υποστήριξη των κατ’ οίκον χρόνιων ασθενών που διαβιούν με υποστήριξη αναπνευστήρα.
Το πρόγραμμα χρηματοδοτήθηκε στο πλαίσιο τού INTERREG III A, του Προγράμματος Διασυνοριακής Συνεργασίας Ελλάδας-Κύπρου και διήρκεσε 24 μήνες (2007-2008).
Ο στόχος του εν λόγω ερευνητικού προγράμματος ήταν η ανάπτυξη τηλεϊατρικής υποδομής για την υποστήριξη των κατ’ οίκον χρόνιων ασθενών που διαβιούν με υποστήριξη αναπνευστήρα.
Αυτή η υποδομή είχε ως σκοπό να δώσει τη δυνατότητα στους εντατικολόγους της Μονάδας Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ) του Γενικού Νοσοκομείου Λευκωσίας να παρακολουθούν τις ζωτικές παραμέτρους των ασθενών, ενώ οι ασθενείς θα παρέμειναν στην άνεση του σπιτιού τους.
Έχοντας υπόψη ότι αυτοί οι ασθενείς στηρίζονται σ’ έναν αναπνευστήρα που τους παρέχει μηχανική υποστήριξη αναπνοής (μία από τις θεμελιώδεις βιολογικές διαδικασίες), μερικές λειτουργίες που θεωρούνται δεδομένες σε άλλες υποδομές τηλεϊατρικής, διαφοροποιήθηκαν σ’ αυτή την περίπτωση. Η τεχνική υποδομή σχεδιάστηκε και υλοποιείται με τέτοιο τρόπο έτσι ώστε να μην επεμβαίνει στις καθημερινές δραστηριότητες των ασθενών. Επιπλέον, διασφαλίστηκε η χρήση της υποδομής από το συνοδό του ασθενούς ή/και των συγγενών του.
Η τεχνολογία που χρησιμοποιείται παρακολουθεί τα βιολογικά σήματα των ασθενών με τη μέθοδο single shot data capture και τα αποθηκεύει σε ιατρικά αρχεία για κάθε ασθενή σε μία ασφαλή βάση δεδομένων. Τα ιατρικά αρχεία είναι προσιτά στους εντατικολόγους (24 ώρες την ημέρα, 7 ημέρες την εβδομάδα), οι οποίοι είναι σε θέση να εξετάσουν τα αρχεία χρησιμοποιώντας οποιαδήποτε στιγμή τις τυποποιημένες μηχανές πλοήγησης διαδικτύου (web browsers). Κατά τη διάρκεια του προγράμματος εισήχθη και η μέθοδος των τηλεσυνεδριάσεων που αφορούσε στην αλληλεπίδραση ασθενών-εντατικολόγων σε πραγματικό χρόνο. Οι τηλεσυνεδριάσεις με τους κατ’ οίκον αεριζόμενους ασθενείς είναι ένα σχετικά άγνωστο θέμα και αν διεξαγόταν έρευνα γύρω από τον αντίκτυπο που θα είχε στην ποιότητα των κατ’ οίκον ιατρικών υπηρεσιών, σίγουρα θα ήταν πολύ ενδιαφέρουσα.
Το Σκυλίτσειο Νοσοκομείο Χίου ηγήθηκε του δικτύου συνεργασίας, ενώ συνεργαζόμενοι φορείς ήταν η Μοναδα Εντατικής Θεραπείας, το ΕΚΕΦΕ (Εθνικό Κέντρο Έρευνας Φυσικών Επιστημών “Δημόκριτος”) και ο Δήμος Αμάνης Χίου.
Healthware
Το πρόγραμμα χρηματοδοτήθηκε στο πλαίσιο του 6ου Προγράμματος Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης της Ευρωπαϊκής Ένωσης και διήρκεσε 36 μήνες (2005-2008).
Οι στόχοι του προγράμματος ήταν η ενίσχυση της εγκατάστασης της δορυφορικής τεχνολογίας DVB-RCS σε ευρεία κλίμακα, ο σχεδιασμός ιατρικών εφαρμογών που θα ήταν σε θέση να χρησιμοποιήσουν πιλοτικά αυτή την τεχνολογία και η συνεργασία αυτής της τεχνολογίας με άλλες δορυφορικές και επίγειες τεχνολογίες.
Στην Κύπρο, το εν λόγω πρόγραμμα είχε ως στόχο τη χρήση της τεχνολογίας DVB-RCS σε πιλοτική εφαρμογή της τηλεϊατρικής στο χώρο της Εντατικής Θεραπείας και ειδικότερα της ιατρικής τηλεδιάσκεψης και της τηλεκπαίδευσης. Για το λόγο αυτό εγκαταστάθηκαν τρεις πειραματικοί σταθμοί τηλεϊατρικής στις Μονάδες Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ) του Γενικού Νοσοκομείου Λευκωσίας, του Γενικού Νοσοκομείου Λάρνακας και του ιδιωτικού Νοσοκομείου “Ευαγγελισμός” στην Πάφο. Αξίζει να σημειωθεί ότι ήταν το πρώτο πρόγραμμα τηλεϊατρικής που πραγματοποιήθηκε στο χώρο της Εντατικής Θεραπείας στην Κύπρο.
Κύρια συμπεράσματα:
1. Η τεχνολογία DVB-RCS, που χρησιμοποιήθηκε στο πρόγραμμα, αποδείχθηκε ως μία αρκετά σταθερή δορυφορική πλατφόρμα, η οποία μπορεί να παρέχει διάδραση με επίγειες τεχνολογίες, όπως η DSL.
2. Η ιατρική τηλεδιάσκεψη ως μέρος της κλινικής πράξης αντιμετωπίστηκε με απροθυμία από τους ιατρούς, είτε κυρίως λόγω υπερφορτωμένου προγράμματος είτε λόγω του γεγονότος ότι η συγκεκριμένη ιδέα και η τηλεϊατρική, γενικότερα, δεν τους έβρισκαν και τόσο σύμφωνους (είτε σε μικρότερο βαθμό λόγω φοβίας προς την τεχνολογία).
3. Η ιατρική τηλε-εκπαίδευση έγινε εύκολα αποδεκτή από τους ιατρούς, γεγονός που απεδείχθη από τη μεγάλη συμμετοχή ιατρών στα μαθήματα Εντατικής Θεραπείας που διεξήχθησαν στην Κύπρο και την Κρήτη.
4. Η τηλεϊατρική μπορεί να προσφέρει λύσεις στο χώρο της Εντατικής Θεραπείας στην Κύπρο. Όμως, χρειάζεται περαιτέρω επένδυση για να γίνει αποδεκτή ως μέρος του “οπλοστασίου” που είναι στη διάθεση των ιατρών του δικτύου συνεργασίας, του οποίου ηγήθηκε η εταιρεία Alcatel Γαλλίας και συμμετείχε ως συνεργαζόμενος φορέας (ανάμεσα σε άλλους) η Μονάδα Εντατικής Θεραπείας, σε συνεργασία με το Εργαστήριο Συστημάτων Υψηλής Επίδοσης, Τμήμα Πληροφορικής του Πανεπιστημίου Κύπρου.
eScienceCY
Το πρόγραμμα χρηματοδοτήθηκε από το Ίδρυμα Προώθησης Έρευνας και είχε διάρκεια 36 μηνών (2004-2007).
Το πρόγραμμα είχε τρεις άξονες ερευνητικής δραστηριότητας:
1) Την ανάπτυξη μεγάλων κατανεμημένων συστημάτων λογισμικού στην Πληροφορική.
2) Δημιουργία πυρήνα της αναγκαίας τεχνολογικής υποδομής για την πραγματοποίηση υπολογισμών επαρκούς μεγέθους στη Φυσική, ώστε το Πανεπιστήμιο Κύπρου να μπορεί να συμμετέχει ισότιμα στη διεθνή έρευνα.
3) Δημιουργία υποδομής στην Υπολογιστική Φυσική και την Ιατρική για συλλογή και επεξεργασία ιατρικών δεδομένων από μηχανήματα της Μονάδας Εντατικής Παρακολούθησης, με στόχο τις ακριβείς διαγνώσεις.
Στο πλαίσιο του τρίτου άξονα της ερευνητικής δραστηριότητας αναπτύχθηκε το λογισμικό “Intensive Care Window”, το οποίο έχει τη δυνατότητα να συλλέγει τις παραμέτρους ζωτικής σημασίας του κάθε ασθενούς, όπως ηλεκτροκαρδιογράφημα, πίεση, αναπνοή, οξυγόνωση κ.ά από τον εξοπλισμό της Μονάδας Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ), χρησιμοποιώντας επικοινωνία σε επίπεδο υλικού (hardware).
Τα δεδομένα παρουσιάζονται σε μορφή πίνακα και γραφική. Παράλληλα, υπάρχει η δυνατότητα παροχής των μέσων για την επεξεργασία των δεδομένων, όπως η στατιστική ανάλυση που δίνει στον Εντατικολόγο τη δυνατότητα να έχει ένα πιο λεπτομερές σχεδιάγραμμα για τον ασθενή, επιτρέποντας έτσι τις καλύτερες και ακριβέστερες αποφάσεις σχετικά με τη θεραπεία.
Επιπρόσθετα, το “Intensive Care Window” μπορεί να λειτουργήσει ως μέρος μίας πιο ολιστικής προσέγγισης ως προς την επεξεργασία των παραμέτρων ζωτικής σημασίας. Χρησιμοποιώντας, λοιπόν, την τεχνολογία GRID για την αποθήκευση, την επεξεργασία και την ανάλυση των δεδομένων, με σαφώς πιο εξελιγμένους και υπολογιστικά απαιτητικούς αλγόριθμους, μπορεί να βοηθήσει περισσότερο τους ιατρούς στην κλινική πράξη και τη διεξαγωγή κλινικής έρευνας.
Το Εργαστήριο Συστημάτων Υψηλής Επίδοσης, το Τμήμα Πληροφορικής του Πανεπιστημίου Κύπρου και η Μονάδα Εντατικής Θεραπείας, η οποία συμμετείχε ως συνεργαζόμενος (ανάμεσα σε άλλους) φορέας, ηγήθηκαν του έργου.
OTO-STS
Το πρόγραμμα χρηματοδοτήθηκε από την Ευρωπαϊκή Εταιρεία Εντατικής Θεραπείας (ESICM) και διήρκεσε 36 μήνες.
Ο σκοπός του προγράμματος ήταν η δημιουργία ενός διεθνούς αποδεκτού προγράμματος εκπαίδευσης στην Εντατική Θεραπεία, βασισμένου στην ανάπτυξη συγκεκριμένων δεξιοτήτων. Για τη δημιουργία του χρησιμοποιήθηκαν τεχνικές δειγματοληπτικής έρευνας και συλλογής δεδομένων, καθώς και μέθοδοι παραγωγής θέσεων ομοφωνίας. Για τη διανομή και διάδοσή του χρησιμοποιήθηκαν ηλεκτρονικά μέσα και τεχνολογίες τηλεμάθησης.
Ως βασική αρχή τέθηκε η εκπαίδευση που βασίζεται στην ανάπτυξη και αξιολόγηση δεξιοτήτων. Αυτό σημαίνει τον καθορισμό των ελάχιστων θεωρητικών γνώσεων, των δεξιοτήτων και της κατάλληλης στάσης, στοιχεία που θα πρέπει να διδαχθούν και να τύχουν αξιολόγησης, ώστε ένας ιατρός να θεωρείται ειδικός στην Εντατική Θεραπεία.
Οι δεξιότητες αυτές τύγχαναν αξιολόγησης κατά τη διάρκεια της καθημερινής κλινικής εργασίας του κάθε εκπαιδευόμενου. Παραδείγματος χάριν, η ικανότητά του να τοποθετήσει με ασφάλεια ένα κεντρικό καθετήρα ή να καθοδηγήσει μία πρωινή επίσκεψη, ή να συζητήσει με συγγενείς ένα ευαίσθητο θέμα, όπως η δωρεά οργάνων.
Η αξιολόγηση αυτή δεν είχε σκοπό ούτε να αντικαταστήσει τα υπάρχοντα εκπαιδευτικά προγράμματα ούτε να καθορίσει τη διάρκειά τους ή τις μεθόδους διδασκαλίας που χρησιμοποιούνταν σε αυτά.
Όμως, μία διεθνής συναίνεση για τις ελάχιστες δεξιότητες που απαιτούνται, ώστε ένας ιατρός να ονομάζεται ειδικός, θα διευκολύνει την ανάπτυξη κοινών προτύπων. Επομένως, θα επιτρέψει τη σταδιακή οικοδόμηση μίας ελεύθερης πρόσβασης ηλεκτρονικής τράπεζας εκπαιδευτικών πηγών και υλικού, συναρτημένων με την κάθε μία από τις απαιτούμενες δεξιότητες. Η συλλογή των δεδομένων και η διανομή των αποτελεσμάτων, καθώς και του εκπαιδευτικού υλικού, πραγματοποιήθηκαν μέσω της ιστοσελίδας του προγράμματος.
Το πρόγραμμα ολοκληρώθηκε σε 4 φάσεις:
- Στην πρώτη φάση πραγματοποιήθηκε η συλλογή των δεδομένων σχετικά με τα προγράμματα και τις μεθόδους εκπαίδευσης, αξιολόγησης και πιστοποίησης στο χώρο της Εντατικής Θεραπείας.
- Στη δεύτερη φάση πραγματοποιήθηκαν η καταγραφή και η ομαδοποίηση των απαιτούμενων δεξιοτήτων που πρέπει να διδάσκονται και να αξιολογούνται.
- Στην τρίτη φάση πραγματοποιήθηκε η ανάπτυξη θέσεων ομοφωνίας και οδηγιών για την αξιολόγηση των δεξιοτήτων.
- Στην τέταρτη φάση πραγματοποιήθηκαν η εξεύρεση, η διαλογή του εκπαιδευτικού υλικού και η σύνδεσή του με τη διδασκαλία συγκεκριμένων δεξιοτήτων.
PROSAFE
Το πρόγραμμα χρηματοδοτήθηκε στο πλαίσιo του «Health Information 2007» της Ευρωπαϊκής Ένωσης και διήρκεσε 30 μήνες (2009-2012).
Ο σκοπός του προγράμματος ήταν η προώθηση της ασφάλειας του ασθενούς και η ποιοτική βελτίωση της εντατικής θεραπείας προς μία σημαντική μείωση των παρατηρούμενων ποσοστών θνησιμότητας και των οικονομικών κόστων.
Η Εντατική Θεραπεία είναι ένα από τα μεγαλύτερα, ακριβότερα και πιο σύνθετα τμήματα της ιατρικής περίθαλψης. Κάθε χρόνο, περίπου ένα εκατομμύριο ασθενείς εισάγεται σε Μονάδες Εντατικής Θεραπείας σε όλη την Ευρώπη. Το πρόγραμμα θα συμβάλει μακροπρόθεσμα προωθώντας τη συνεργασία μεταξύ των κρατών-μελών της ευρωπαϊκής κοινότητας στον τομέα της Εντατικής Θεραπείας, με σκοπό τη βελτίωση της ασφάλειας των ασθενών που εισάγονται στις Μονάδες Εντατικής Θεραπείας και τη διαρκή αξιολόγηση της απόδοσης μέσω της διεθνούς σύγκρισης αποτελεσμάτων και διαδικασιών. Επίσης, θα συμβάλει στην ανταλλαγή ορθής πρακτικής, στη μείωση των ιατρικών λαθών και την προώθηση υψηλής ποιότητας υπηρεσιών στον τομέα της δημόσιας υγείας.
Υπεβλήθη πρόταση «οικοδόμησης» ενός δικτύου των Μονάδων Εντατικής Θεραπείας ολόκληρης της Ευρώπης που θα συλλέγει τα τυποποιημένα στοιχεία των εισαγόμενων στη ΜΕΘ ασθενών, θα πραγματοποιεί στατιστικές αναλύσεις, βασισμένες στις εθνικές και διακρατικές συγκρίσεις, και θα εντοπίζει και θα διαχειρίζεται με τον κατάλληλο τρόπο τα δύνατα και αδύνατα σημεία της απόδοσης.
Στόχοι προγράμματος:
• Η «οικοδόμηση» ενός δικτύου συνεργασίας μεταξύ των Μονάδων Εντατικής Θεραπείας για τη συλλογή και σύγκριση κλινικών δεδομένων, με σκοπό τη βελτίωση ασφάλειας των ασθενών και την παροχή ποιοτικών υπηρεσιών.
• Ανάπτυξη ενός πολύγλωσσου διαδικτυακού συστήματος για τη συλλογή δεδομένων από τα δίκτυα των Μονάδων Εντατικής Θεραπείας.
• Ανάλυση και σύγκριση κλινικών δεδομένων μέσω πολυμεταβλητών μεθόδων. Προσπάθεια εξοπλισμού των Μονάδων Εντατικής Θεραπείας με εργαλεία που θα τις βοηθούν να αναγνωρίζουν και να εκμηδενίζουν τα αδύνατα σημεία, αλλά και να προωθούν και να μοιράζονται τα δυνατά σημεία μαζί με άλλα μέλη του δικτύου.
• Ενίσχυση της ασφάλειας του ασθενούς όσον αφορά στην ποιοτική παροχή ιατρικής περίθαλψης.
• Βελτίωση αποτελέσματος στις Μονάδες Εντατικής Θεραπείας, με τη μείωση της θνησιμότητας και την αποφυγή ιατρικών λαθών μέσω συνεχούς παρακολούθησης.
• Παρουσίαση αποτελεσματικών στρατηγικών που αφορούν στην ανταλλαγή ορθών πρακτικών μεταξύ των διαφόρων χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης στον τομέα της Εντατικής Θεραπείας.
Το Πανεπιστήμιο του Bergamo ηγήθηκε του δικτύου συνεργασίας και η Μονάδα Εντατικής Θεραπείας του Γενικού Νοσοκομείου Λευκωσίας συμμετείχε ως συνεργαζόμενος, ανάμεσα σε άλλους, φορέας.
Τηλεπρομηθέας
Τίτλος: Τηλεπρομηθέας
Πλήρης Τίτλος: Πλατφόρμα Εκπαίδευσης Επαγγελματιών Υγείας Μονάδων Εντατικής Θεραπείας, Ασθενών και των Οικογενειών τους.
Προϋπολογισμός: €650.985,00
Διάρκεια: Σεπτέμβριος 2011 – Οκτώβριος 2013
Γενικός Στόχος: Η υλοποίηση ενός καινοτόμου προγράμματος τηλεμάθησης που απευθύνεται σε Επαγγελματίες Υγείας, σε συνδυασμό με τον “εμπλουτισμό” του περιβάλλοντος εργασίας τους που επιτυγχάνεται μέσω των εκπαιδευτικών διαδικασιών.
Επιμέρους Στόχοι:
- Η μεταγραφή των κλινικών αναγκών σε εκπαιδευτικές διαδικασίες.
- Η επιλογή, η συνδυαστική χρήση και παραμετροποίηση του εκπαιδευτικού λογισμικού.
- Η ενσωμάτωση των τεχνολογικών στοιχείων (υλικού και λογισμικού) στο υφιστάμενο πληροφοριακό σύστημα και το περιβάλλον εργασίας της Μονάδας Εντατικής Θεραπείας.
- Η δημιουργία πλατφόρμας εκπαίδευσης πολιτών και χρόνιων ασθενών στην κοινότητα.
- Σχεδιασμός και υλοποίηση πλατφόρμας τηλεκπαίδευσης για τη βελτίωση των δεξιοτήτων των Επαγγελματιών Υγείας της Μονάδας Εντατικής Θεραπείας και των συγγενών των χρονίως πασχόντων ασθενών.
Εταίροι:
- Επικεφαλής Εταίρος: Μονάδα Εντατικής Θεραπείας – Γενικό Νοσοκομείο Λευκωσίας, Κύπρος.
- Εταίρος ΙΙ: Πανεπιστήμιο Κρήτης – Περιφερειακό Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο Ηρακλείου.
- Εταίρος ΙΙΙ: Ανοικτό Πανεπιστήμιο Κύπρου.
Αναμενόμενα Οφέλη:
- Σχεδιασμός και υλοποίηση πλατφόρμας τηλεκπαίδευσης που στοχεύει στη βελτίωση των δεξιοτήτων των Επαγγελματιών Υγείας της Μονάδας Εντατικής Θεραπείας και των συγγενών των χρονίως πασχόντων ασθενών.
- Εξοικονόμηση σημαντικών πόρων (χρόνου και οικονομικού κόστους) που δαπανώνται για θέματα εκπαίδευσης.
Τηλεαποκατάσταση
Η Μονάδα Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ) του Γενικού Νοσοκομείου Λευκωσίας, ως Επικεφαλής Εταίρος του έργου, σε συνεργασία με το Περιφερειακό Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο Ηρακλείου του Πανεπιστήμιου Κρήτης και το Τμήμα Πληροφορικής του Πανεπιστημίου Κύπρου, έχουν θέσει πρωταρχικό στόχο την ανάπτυξη μίας καινοτόμου πιλοτικής εφαρμογής υπηρεσιών καρδιοαναπνευστικής αποκατάστασης στην κοινότητα, με τη χρήση τηλεϊατρικής σε ασθενείς μετά από νοσηλεία σε Μονάδα Εντατικής Θεραπείας.
Τίτλος: Τηλεαποκατάσταση
Πλήρης Τίτλος: Αποκατάσταση ασθενών στην κοινότητα με τηλεϊατρική υποστήριξη
Προϋπολογισμός: € 1.177.375,00
Διάρκεια: Σεπτέμβριος 2011 – Οκτώβριος 2013
Γενικός Στόχος: Η ανάπτυξη καινοτόμου πιλοτικής εφαρμογής υπηρεσιών καρδιοαναπνευστικής αποκατάστασης στην κοινότητα, με τη χρήση τηλεϊατρικής σε ασθενείς μετά από νοσηλεία σε Μονάδα Εντατικής Θεραπείας.
Επιμέρους Στόχοι:
- Η δημιουργία τεχνολογικής υποδομής της τηλεϊατρικής που θα την υποστηρίξει ποιοτικά και με χαμηλό κόστος αναβάθμισης και επεκτασιμότητας.
- Περαιτέρω ανάπτυξη της προσβασιμότητας στην ιατρική περίθαλψη, της ασφαλούς επανένταξης στην κοινότητα και της καινοτόμου έρευνας και ανάπτυξης ιατρικών υπηρεσιών.
- Δημιουργία προϋποθέσεων για μετεξέλιξη της πιλοτικής εφαρμογής σε βιώσιμη και αειφόρο υπηρεσία.
Εταίροι:
- Επικεφαλής Εταίρος: Μονάδα Εντατικής Θεραπείας – Γενικό Νοσοκομείο Λευκωσίας, Κύπρος.
- Εταίρος ΙΙ: Πανεπιστήμιο Κρήτης – Περιφερειακό Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο Ηρακλείου.
- Εταίρος ΙΙΙ: Τμήμα Πληροφορικής Πανεπιστημίου Κύπρου.
Αναμενόμενα Οφέλη:
Σχεδιασμός και υλοποίηση ενός ασφαλούς, λειτουργικού και αποδοτικού μοντέλου υπηρεσίας κατ’ οίκον φροντίδας, πρότυπο καινοτόμου εφαρμογής της τεχνολογίας στην αποκατάσταση ασθενών στην κοινότητα.
Επιστημονικά ευρήματα για τις παραμέτρους της αξιολόγησης της αερόβιας ικανότητας για άσκηση, σε σχέση με το τελικό αποτέλεσμα των εξατομικευμένων προγραμμάτων αποκατάστασης.